جایگاه «اوبودگی»: چگونگی مطرح شدن خدا نزد امانوئل لویناس
نویسندگان
چکیده مقاله:
لویناس از تصور «نامتناهی» یا خدا نزد دکارت به مثابهی امری که ناشی از اندیشهی «من اندیشنده» نیست، بسیار بهره برده است، ولی آن را در راستای نظام اخلاقی خود باز تقریر میکند. اینکه باز تقریر لویناس از برهان دکارت تا چه حد میتواند برهانی اخلاقی در جهت اثبات وجود خدا باشد، و همچنین اینکه اساساً خدا چه جایگاهی در فلسفهی وی میتواند داشته باشد، مسائلی هستند که در این مقاله به آنها پرداخته شده است. از سویی دیدگاه لویناس دربارهی خدا قابل انفکاک از فلسفهی او نیست. وی فلسفهی خود را با نقد تاریخ فلسفهی غربی مبنی بر نادیده گرفتن گرفتن غیریت دیگری شروع میکند. سپس بامعنای خاصی که بر مفهوم سوبژکتیویته بار میکند، میکوشد مسیری اخلاقی به سوی «دیگری» بگشاید؛ مسیری که در آن غیریت «دیگری» به رسمیت شناخته شده باشد. این گونه به نظر میرسد در این مسیر تنگناهایی وجود دارد که لویناس سعی کرده است با طرز تلقی ویژهی خود از خدا و جعل واژهی «اوبودگی» برآنها فائق آید. این مقاله تلاشی است برای پرتوافکنی بر چگونگی سیر لویناس در جهت رسیدن به مفهوم خدا یا «اوبودگی»؛ و اینکه تا چه حد میتوان این سیر را برهانی اخلاقی بر وجود خدا تلقی کرد.
منابع مشابه
تحلیل مفهوم دیگری زنانه در سینمای اصغر فرهادی از منظر آرای امانوئل لویناس
این مقاله فرضهای بنیادین در بازنمایی نقش زن در سینمای فرهادی را در چهارچوب غیریتِ امر زنانه در آرای امانوئل لویناس واکاوی می کند. آرای لویناس از این حیث مهم است که همواره از سوی برخی از متفکرین متهم شده که دیدگاهی سنتی دربارۀ زنان داشته است. با بازخوانی آثار فرهادی میتوان نگاه مشابهی را جستجو کرد. با این که اغلب سینمای فرهادی با ایدههایی دربارۀ بازنمایی متفاوت از زن ایرانی در ارتباط دانسته شد...
متن کاملواکاوی نسبت میان «گفتن» و «دیگری» در سینمای کیارستمی از منظر آرای امانوئل لویناس
این پژوهش از خلال رویارویی میان دو سنت پدیدارشناسی و ساختگرایی در نقد سینمایی و به کمک آرای امانوئل لویناس میکوشد تا چگونگی تحقق «گفتن» را در سینمای عباس کیارستمی بررسی کند. این پژوهش پس از بررسی رویکرد لویناس به مفهوم دیگری و زبان، میکوشد تا نشان دهد که چگونه پدیدارشناسی سینمایی از خلال رویکرد به فرم سینمایی و پایبندی به واقعگرایی در پی تقلیلناپذیری فردیت به کلیت بوده است که در واقع هسته...
متن کاملپوشیدگی هنر؛ مروری بر فلسفه و اخلاقیات امانوئل لویناس و آرای او در باب هنر
اگر خواسته باشیم با رویکرد به بحث قدیمی شکل و محتوا ، تفکر امانوئل لویناس را در باب ماهیت هنر صورت بندی کنیم، باید بگوییم که او به سمت هنری به غایت شکلگرا (فرمالیستی) جهتگیری میکند و بر مادیت تصویر پای می فشارد. در این مقاله تلاش بر این است تا با آرای فلسفی لویناس و نظریه هنر پر پیچ و خم و گاهی نامنسجم او همراه شویم و به شناسایی آن، که در واقع یکی از مهمترین و ابتداییترین توجیهات هنر مدرن ...
متن کاملمسئولیت اخلاقی در اندیشه امانوئل لویناس؛ انفعال من در برابر دیگری
امانوئل لویناس با رویکرد پدیدارشناسانه خود، مسئولیت من در قبال دیگری را به مثابه بنیان اخلاقی بودن قلمداد میکند و بشریت را فرامیخواند تا به مسئولیت نامتناهی و بیواسطه خود اهتمام ورزد. مسئولیت اخلاقی، گشودگی و پروای هر من نسبت به دیگری یا دیگرانی است که شرط استعلای من میباشند. مسئولیتپذیری یا پاسخگویی، دلالت بر انفعال من از خطاب و فرمان دیگری دارد. سوژه اخلاقی لویناس همانند فاعلشناسای تاری...
متن کاملجایگاه «زمان» در نزد دهریون
«دهر» معّرب کلمۀ زمان و معادل روزگار است. اصطلاح دهریون در اواخر دورهی ساسانی، ازسوی اعراب مسلمان به پیروان آیین زروانیسم (Zorvanism)1 اطلاق شدهاست. این تفکر اعتقادی، کیشی انحرافی از دین زرتشتی بوده که با پیراستن عناصر اسطورهای و ماورائی، به مبدأیی مطلق به نام زُروان (Zorvan)2 قائل شدهاست. دراین دیدگاه وحدتانگار، زروان همان زمان مطلق و ازلی است که بهعنوان خالق همهی پدیدارهای عالم بهشمار م...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 10 شماره 24
صفحات 179- 205
تاریخ انتشار 2020-08-22
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023